Het punt moet niet zijn of het Ding an sich al dan niet bestaat. Eerder of dat an sich een interessante vraag is.
het onzichtbare archief
bene vixit qui bene latuit
25.4.24
2.4.24
12.1.24
9.1.24
To achieve distinction, a Roman writer did not have to strive after any undue novelty of subject or treatment. He started from conformity not rebellion, and he showed originality by continuing and improving the work of his predecessors, not without acknowledgement, open and honourable, when he adapted a theme or a phrase
- Ronald Syme
23.12.23
De waarheid over de zogenaamde mensheid en al de al even zogenaamd vreselijke dingen die mensen elkaar en de planeet aandoen is dat er gewoon veel minder systeem en intentionaliteit in zit dan men almaar beweert.
De dingen - en mensen zijn ook dingen - gebeuren vanzelf, haast blind. Daarna komen de verklaringen: filosofie, ideologie, religie, geschiedenis, oorzaak-en-gevolg redeneringen. Het is de chaos en de natuur die regeert en dat cultuur het tegendeel daarvan zou zijn is nog wel de grootste misvatting. Cultuur is een loutere uitbreiding van natuur en dus niet minder blinde chaos.
Zelfs de steeds geroemde wetenschap, de zogezegde eeuwige steun en toeverlaat onder het hele bestaan - denk dan wiskunde, natuurwetten, logica - is al zo vaak helemaal opnieuw moeten beginnen, dat het stilaan toch wel erg naïef is te menen dat we met systematiek en eeuwige wetten zowel in positieve als negatieve zin voorspellingen kunnen doen over hoe onze toekomst er gaat uitzien. Een beetje meer nederigheid op dat vlak zou al veel problemen oplossen.
15.11.23
10.2.22
7.2.22
Een wijsgeer op de Antwerpse universiteit waar ik ooit een beetje dommig mijn tijd heb versleten aan de pseudo-wetenschap sociologie vroeg zich ooit - was het eind jaren tachtig of begin negentig? - in een overzicht van de filosofie van de twintigste eeuw af of Adorno en Horkheimer niet te pessimistisch waren geweest in hun Dialektik der Aufklärung.
Dat deze vraag ooit onderwerp van de zwartst mogelijke humor zou worden, had hij, vermoed ik, nooit gedacht.
21.1.22
21.7.21
5.8.20
29.7.20
26.7.20
6.7.20
3.7.20
Je gaat allengs vermoeden dat men hier met het meest racistische volkje op de planeet te doen heeft. De Nederlander en de Vlaming, geen doetjes op dat gebied nochtans, komen zelfs niet in aanmerking om de concurrentie aan te vatten. Dit is geen déconfiture, maar pure, rauwe en onversneden waarheid. Je ziet dat ze niet anders zouden kunnen mocht hun leven op het spel staan (hetgeen misschien wel eens het geval zal blijken te zijn).
Met een Rusland dat zonder verpinken zichzelf officieel naar de dictatuur stemt en een China dat nauwelijks nog moeite doet om zelfs nog maar geciviliseerde normen te pretenderen, ziet het er verre van goed uit. Dat is geen cultuurpessimisme, maar harde realiteit.
De verf gaat eraf. Mooi om zien is dat zelden. Wie is er immers geïnteresseerd in de schets onder het schilderij?
7.6.20
31.5.20
27.5.20
Evenwel leven we nu wel in een tijd waarin letterlijk alles wordt kapot genuanceerd, te grondig wordt onderzocht, te lang wordt beschreven. Nu is waarheid, in de zin van opinie en mening, sinds de dageraad der mensheid altijd reeds een spel van affirmatie en negatie geweest. Wie meent dat dit iets nieuws is, is de geschiedenis van de laatste zesduizend jaar vergeten (hetgeen overigens gemakkelijk te geloven is in een tijd waarin de meeste mensen zich amper nog feiten van zes jaar geleden kunnen herinneren).
Het verschil met het huidige tijdperk is dat men heden ten dage schijnbaar nooit uitgepraat, nooit uitgediscuteerd raakt. Schijnbaar iedereen moet betrokken worden, mag zijn zegje doen, degene die zich het slechtst kan uitdrukken nog het meeste. En dus komt men steeds moeilijker tot een finale beslissing. En beslissing is nodig om vooruitgang te boeken. De in theorie volledige democratie is nu bijna bewaarheid. En dat resulteert in een bijna volledige stilstand.
We beslissen de dingen niet meer, maar laten de dingen voor ons beslissen. Dit alles uiteraard terwijl men bij hoog en laag beweert de dingen nog nooit zo vast in eigen handen genomen te hebben.
En dan weer het vermoeden dat uit deze mentaliteit vreemd genoeg iets moois, iets beters zou kunnen voortkomen als men maar de moed had om de zaken tot het uiterste door te denken en doen. Maar dat elke keer weer voor het uiterste punt in plaats van de sprong te wagen men laf wederom keert en zich veilig - ook wel een beetje laf - terug naar de oude normaliteit begeeft. Die dan niet meer blijkt te bestaan. De waarheid waar men ondanks alle blaten toch naar terug verlangt is een andere geworden.
Toch nog winst?
13.5.20
1.5.20
26.4.20
18.4.20
Nee, niet iedereen is intelligent genoeg om een diploma te behalen. Nee, er is niet genoeg materiaal op de planeet om ieders individuele nood te lenigen. Nee, er is niet genoeg ruimte om iedereen zijn plekje in de zon te geven. En ja, sommigen maken helemaal niks van hun leven omdat ze niet beter kunnen, of zelfs willen. Sommigen willen zelfs niet gered worden.